دسترسی ها

به گزارش پایگاه خبری طلوع تعاون به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان، دکتر هادی طحان‌نظیف عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان در برنامه تلویزیونی «تهران ۲۰» که از شبکه پنج سیما پخش می‌شد ضمن محکوم کردن حمله مجدد تروریستی به حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) در شهر شیراز که بعد از ظهر روز یکشنبه ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ به وقوع پیوست و منجر به شهادت و مجروحیت تعدادی از هموطنان شد، اظهار داشت: این اقدام ذلیلانه و زبون، نشانه ضعف دشمن است و نه تنها خللی در عزم و اراده مردم بزرگ ایران اسلامی به وجود نخواهد آورد بلکه اراده آن‌ها را در دستیابی به اهداف خود مصمم‌تر خواهد کرد.

وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره احراز صلاحیت در انتخابات گفت: اصلاح قانون انتخابات مورد مطالبه همه دست اندرکاران انتخابات در دوره‌های مختلف بود و اخیراً به نتیجه رسید. اشکالات و نواقصی در قانون قدیم وجود داشت که می‌بایست متناسب با اقتضائات جدید به روز‌رسانی شود.

سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه یکی از بروزرسانی‌هایی که در قانون جدید انتخابات مجلس پیش‌بینی شده مرحله‌ای با عنوان «پیش‌ ثبت‌نام» است، عنوان کرد: امسال (انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی) مرحله پیش ثبت‌نام برای نخستین‌بار انجام شد که با استقبال فراوان متقاضیان روبرو شد.

فلسفه «پیش‌ ثبت‌نام»

دکتر طحان‌نظیف سپس فلسفه ایجاد مرحله «پیش ثبت‌نام» را تعیین وضعیت و بررسی شرایط عینی، اولیه و شکلی متقاضیان در مدت زمان دو ماه توسط نهادها و دستگاه‌های مرجع و مورد استعلام (ثبت‌احوال، فراجا، دادستانی، وزارت خارجه، سازمان امور استخدامی و ۴ دستگاه حوزه آموزش عالی) و اعلام آن وضعیت‌ها به متقاضیان بیان کرد و گفت: بنابراین فلسفه پیش ثبت‌نام در انتخابات مجلس «صحت‌سنجی» است. پیش ثبت‌نام، اعلام آمادگی متقاضیان به حساب می‌آید.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان ادامه داد: کسانی که در این مرحله ثبت‌نام می‌کنند طبق قانون «متقاضی» به حساب می‌آیند و افراد پس از اینکه مدارکشان صحت‌سنجی شود و ثبت‌نام نهایی را انجام بدهند «داوطلب» می‌شوند و بعد از بررسی صلاحیت، افراد تایید شده «نامزد» انتخابات تلقی خواهند شد. این عناوین در قانون مشخص شده است.

وی سپس به تشریح برخی از موارد استعلامی پرداخت و ابتدا به مدرک تحصیلی اشاره و خاطرنشان کرد: متقاضیان طبق قانون باید دارای مدرک کارشناسی ارشد باشند. مرحله پیش‌ ثبت‌نام این امکان را فراهم می‌آورد تا مدارک تحصیلی افراد از سوی وزارت علوم، وزارت بهداشت، حوزه‌های علمیه و دانشگاه آزاد مورد بررسی قرار گیرد.

سخنگوی شورای نگهبان اضافه کرد: ممکن است برخی از افراد مدرک تحصیلی‌شان از سوی وزارت علوم مورد تایید و معتبر نباشد مثلا پیش‌تر مرسوم بود که برخی از دستگاه‌های اجرایی در برهه‌ای دوره‌های آموزشی برگزار می‌کردند و گواهی‌ معادل به شرکت‌کنندگان اعطا می‌کردند اما وزارت علوم به عنوان مرجع تخصصی امر آن‌ها را به عنوان مدرک کارشناسی‌ارشد معتبر نمی‌دانست.

دکتر طحان‌نظیف درباره وضعیت نظام وظیفه برای آقایان، سن و تابعیت و پیشینه کیفری متقاضیان هم عنوان کرد: وضعیت نظام وظیفه توسط فراجا (فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران) بررسی خواهد شد. سن و تابعیت نیز توسط سازمان ثبت احوال و وزارت امور خارجه مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. طبق قانون آن عده از افرادی هم که برخی عناوین مورد نظر قانون جرایمی مرتکب شده باشند، امکان ثبت‌نام نخواهند داشت که این موضوع توسط قوه قضائیه و دادستانی بررسی خواهد شد.

وی با بیان اینکه در دوره‌های گذشته وضعیت این موارد در مرحله بررسی صلاحیت مشخص می‌شد، گفت: در گذشته اگر فردی یکی از این شرایط همچون سن، مدرک تحصیلی و نظام وظیفه را نداشت، ردصلاحیت می‌شد و این موضوع برای وی پیامدهای منفی به وجود می‌آورد و آن فرد باید در افکار عمومی از خودش دفاع می‌کرد. مرحله پیش ثبت‌نام از به وجود آمدن چنین پیامدهای منفی برای برخی افراد جلوگیری خواهد کرد.

امکان اعتراض به استعلام‌ها

این عضو حقوقدان شورای نگهبان خاطرنشان کرد که دستگاه‌های مورد استعلام که در فوق به اسامی آن‌ها اشاره شد، موظف هستند ظرف مدت یک ماه به استعلامات پاسخ دهند و این را هم اعلام کرد که امکان اعتراض به استعلام‌ها وجود دارد و دستگاه‌ها موظف هستند تا ۲۴ ساعت قبل از آغاز مرحله ثبت‌نام نهایی به اعتراضات پاسخ دهند.

وی این نکته را هم گفت که اگر دستگاهی پاسخ ندهند، قانون برای او مجازات در نظر گرفته است. ضمن اینکه آن فردی که از دستگاهی پاسخی دریافت نکرده باشد، می‌تواند در مرحله بعد اقدام به ثبت‌نام کند.

دکتر طحان‌نظیف در پایان این بخش از صحبت‌هایش تاکید کرد که شورای نگهبان در این مرحله وارد بحث بررسی صلاحیت‌ها نخواهد شد و این کار پس از انجام ثبت‌نام نهایی که از ۲۷ مهر تا ۳ آبان خواهد بود، انجام خواهد گرفت. بررسی صلاحیت‌ها نیز ابتدا در هیات‌های اجرایی، سپس در هیات‌های نظارت استانی و در نهایت در شورای نگهبان انجام خواهد گرفت.

وی این نکته را هم یادآور شد: کسانی می‌توانند در مرحله بعد اقدام به ثبت‌نام کنند که در مرحله کنونی پیش ثبت‌نام کرده باشند و مدارک آن‌ها مورد تایید دستگاه‌های مرجع قرار گرفته باشد.

عدم تغییر ملاک‌های احراز صلاحیت

سخنگوی شورای نگهبان در ادامه این برنامه تلویزیونی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا در قانون جدید تغییری در ملاک‌های احراز صلاحیت‌ و شایستگی‌ به وجود آمده است، گفت: در قانون جدید در این خصوص تغییراتی به وجود نیامده و تنها برای متقاضیانی که دارای مدرک کارشناسی هستند، گواهی معتبر و مورد تایید بالاترین مقام نهاد یا موسسات مربوط مبنی بر داشتن حداقل ۵ سال سابقه فعالیت اجرایی یا آموزشی یا پژوهشی یا قضایی در یک یا همه آن‌ها در بخش دولتی، عمومی یا غیرعمومی در هنگام ثبت‌نام در نظر گرفته شده است.

وی سپس بیان داشت: هر انتخاباتی قانون و شرایط خاص خودش را دارد. شورای نگهبان صلاحیت داوطلبان را برای هر انتخابات بررسی می‌کند. آن کسی که اکنون نماینده است و یا در گذشته نماینده بوده یا اینکه سابقه نمایندگی نداشته است، مجددا صلاحیتش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

دکتر طحان‌نظیف افزود: ممکن است فردی در گذشته تایید شده باشد، اما اکنون به دلیل رفتارها و اعمالی که برخلاف قانون داشته و اسنادی که از سوی مراجع مورد استعلام دریافت شده است با عدم تایید صلاحیت روبرو شود. عکس نیز ممکن است اتفاق بیافتد؛ یعنی فردی که در دوره‌های گذشته ردصلاحیت شده اکنون براساس اسناد و ادله‌ای که در اختیار شورای نگهبان است، تایید صلاحیت شود. به طور مثال فردی در دوره گذشته پرونده قضایی داشته و ردصلاحیت شده و اکنون نسبت به آن پرونده تبرئه شده باشد. بنابراین شورای نگهبان در هر دوره صلاحیت افراد را بررسی می‌کند.

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال دیگر مجری این برنامه تاکید کرد که ما نگاه سیاسی، حزبی، گروهی و جریانی به داوطلبان نداریم و مبنای عمل ما قانون است. ممکن است تغییراتی در وضعیت افراد به وجود آمده باشد، لذا مبنای عمل ما همواره قانون بوده و خواهد بود.

گفتگو با آیت‌الله جنتی درباره ثبت‌نامی‌ها

دکتر طحان‌نظیف در پاسخ به سوال مجری که آیا اعضای شورا پیگیر پیش ‌ثبت‌نامها هستند، از گفتگوی تلفنی خود با آیت‌الله جنتی دبیر شورای نگهبان در لحظاتی پیش از آغاز این برنامه خبر داد و گفت: در مسیر که می‌آمدم، ایشان تماس گرفتند و ضمن بیان نکته‌ای جویای تعداد نهایی ثبت‌نامی‌ها در روز آخربودند که بنده خدمت ایشان عرض کردم تعداد ثبت‌نامی‌ها از ۴۰ هزار نفر فراتر رفته است.

سخنگوی شورای نگهبان سپس از ثبت‌نام ۴۸ هزار و ۸۴۷ نفر در مرحله پیش ثبت‌نام که ساعت ۱۸ امروز به پایان رسید و سخنگوی ستاد انتخابات جزئیات تعداد ثبت‌نامی‌ها را در گفتگوی تلفنی با این برنامه اعلام داشت، ابراز خرسندی کرد و خاطرنشان ساخت: این میزان ثبت‌نام نشانه علاقه‌مندی مردم به حل مسائل کشور است و خوب است که مراکز پژوهشی و تحقیقی در کشور در خصوص این تعداد ثبت‌نام و مقایسه تطبیقی آن با سایر کشورها مطالعات و تحقیقاتی انجام بدهند.

وی ابراز امیدواری کرد همه افرادی که در این مرحله ثبت‌نام کردند دارای شرایط اولیه باشند تا بتوانند در مرحله بعد ثبت‌نام کنند و سپس اظهار داشت: امر نمایندگی و قانون‌گذاری در تمامی کشورها، خطیر و مهم است. رای و نظر نماینده اثر حقوقی و سیاسی دارد. از این رو افراد باید برخوردار از حداقل شرایط، ویژگی‌ها و صلاحیت‌ها باشند. شورای نگهبان نیز پس از ثبت نام نهایی و در زمان قانونی طبق قانون به بررسی صلاحیت‌ها می‌پردازد.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر چرایی عدم اعلام عمومی دلایل ردصلاحیت‌های داوطلبان گفت: مبنای ما در شورای نگهبان قانون است. اگرچه تفاوت‌هایی بین قانون انتخابات ریاست‌جمهوری و قانون انتخابات مجلس وجود دارد، اما مبنای ما قانون است و این کار نیازمند مجوزهای قانونی است. ضمن اینکه از نظر فقهی نیز فقهای محترم نکاتی دارند.

وی البته این را هم بیان کرد که در مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی، قانون‌گذار این موضوع را پیش‌بینی کرده که اگر فرد ردصلاحیت‌ شده ادعاهای کذبی به نهادها نسبت دهد، آن نهاد فرصتی پاسخگویی خواهد داشت.