مدیر حوزه های علمیه در نشست علمی شخصیت شناسی آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره)، تصریح کرد: حاج شیخ طراحی دقیقی برای حوزه در برابر امواج جهانی و منطقه‌ای داشت و در شرایطی که همه عالم تحت تأثیر موج تمدن غربی بود، ایشان نگاه جدیدی ارائه داد و نتیجه این نگاه به انقلاب اسلامی منجر شد.

به گزارش پایگاه خبری طلوع تعاون ، نشست علمی آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) با حضور آیت‌الله دری نجف آبادی نماینده ولی فقیه در استان مرکزی و اساتید حوزه در محل برگزاری همایش یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم برگزار شد.

آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور هم در این نشست حاضر شد و با تقدیر از حضور بزرگان و اساتید در همایش همایش یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم، مطالبی را در مورد شخصیت آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) بیان کرد.

انقلاب اسلامی نتیجه نگاه راهبردی حاج شیخ است

مدیر حوزه های علمیه کشور با تشکر از اساتید حاضر در نشست علمی آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره)، گفت: بنده به احترام منشور حضرت آقا و پیام بزرگان، مبحثی که آماده کرده بودم در همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم ارائه دهم را حذف کردم، چرا که ادای احترام به بزرگان اقتضا می‌کرد از بیانات ایشان استفاده کنیم.

آیت الله اعرافی سپس در سخنان کوتاهی سه نکته اساسی را در تحلیل سیره آیت الله حائری یزدی(ره) عنوان کرد:

هجرت‌های پی‌درپی: مرحوم حاج شیخ از زمانی که از مهرجرد و میبد خارج شدند تا استقرار در قم، هشت هجرت داشتند. هجرت یک مقوله بسیار راهبردی در اندیشه قرآنی ماست. حاج شیخ مرد هجرت‌های بزرگ بود.

نگاه سیاسی عمیق: حاج شیخ طراحی دقیقی برای حوزه در برابر امواج جهانی و منطقه‌ای داشت. در شرایطی که همه عالم تحت تأثیر موج تمدن غربی بود، ایشان نگاه جدیدی ارائه داد و این نگاه بالاتر از همه بزرگانی بود که مشروطه را پایه‌ریزی کردند. نتیجه این نگاه به انقلاب اسلامی منجر شد.

مدیریت نظام‌مند: مدیریت دو نوع است؛ نوع اول شکلی و مبتنی بر قواعد معمول است، اما نوع دوم نیاز به نظریه، عمق دانشی و شناخت موقعیت دارد. مدیریت مرحوم حاج شیخ از این قسم بود که منجر به ایجاد یک نظام کلان شد.

در ابتدا حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم معصومی مطالبی را از فعالیت‌های حاج شیخ مؤسس ارائه داد.

استاد حوزه علمیه قم به تحلیل شرایط سیاسی ایران پس از مشروطه پرداخت: پس از مشروطه و شهادت شیخ فضل‌الله نوری جامعه ایران به مدت ۱۵ سال دچار بحران هویت شد. در این شرایط، دو فتوا از دو مرجع بزرگ شیعه صادر شد؛ یکی در تهران که مشروطه‌خواهان را محارب با امام زمان(عج) دانست و دیگری در نجف که مخالفان مشروطه را محارب اعلام کرد.

وی افزود: این اختلاف‌نظرها موجب شد علما به این نتیجه برسند که باید پایگاه فکری مستحکمی در داخل ایران ایجاد شود. آیت‌الله حائری یزدی با درک این ضرورت تاریخی، حوزه علمیه قم را در سال ۱۳۰۱ شمسی بازتأسیس کردند.

معصومی به تحلیل مواضع آیت‌الله حائری در برابر رضاشاه پرداخت: در سال ۱۳۱۴ شمسی، هنگامی که زمزمه‌های کشف حجاب به گوش رسید، آیت‌الله حائری با ارسال تلگرافی به رضاخان، به صراحت با این طرح مخالفت کرد.

این استاد حوزه با اشاره به کیاست سیاسی آیت‌الله حائری تأکید کرد: ایشان در شرایط خفقان رضاخانی به جای مقابله مستقیم که منجر به نابودی حوزه نوپای قم می‌شد، با استراتژی هوشمندانه‌ای عمل کردند. تأسیس حوزه قم و تربیت نیروهای کارآمد، مهمترین اقدام ایشان برای حفظ هویت شیعی ایران بود.

معصومی به نقش آیت‌الله بروجردی(ره) در تثبیت حوزه قم اشاره کرد: پس از آیت‌الله حائری، آیت‌الله بروجردی با تشکیل لجنه‌های علمی و گسترش مراکز اسلامی، حوزه قم را تثبیت کردند. موضع گیری ایشان در قضیه اعدام نواب صفوی و نیز در مورد اختیارات شهرداری قم، نشان‌دهنده اعتقاد ایشان به ولایت فقیه بود.

این محقق حوزوی در پایان سخنان خود نتیجه‌گیری کرد: تأسیس حوزه قم توسط آیت‌الله حائری، تربیت نیروهایی مانند امام خمینی(ره) توسط آیت‌الله بروجردی و در نهایت تشکیل حکومت اسلامی توسط امام(ره)، حلقه‌های زنجیروار یک حرکت تاریخی بودند که ثمره آن امروز به برکت انقلاب اسلامی نصیب ما شده است.

انقلاب اسلامی نتیجه نگاه راهبردی حاج شیخ است

حجت‌الاسلام والمسلمین تکیه‌ای مسئول ستاد مرکزی اعتکاف کشوری هم در ادامه نشست گفت: از برکات آثار احیای حوزه علمیه توسط آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) احیای معارف اسلام در ایران و کشورهای اسلامی است و امروزه در نقاط مختلف جهان مراسمات مذهبی برگزار می‌شود و این از آثار و برکات تربیت شدگان آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی رحمه الله علیه است.

انقلاب اسلامی نتیجه نگاه راهبردی حاج شیخ است

حجت‌الاسلام والمسلمین رضا مختاری هم در ادامه نشست به زمینه‌های تربیتی آیت‌الله حائری(ره) اشاره کرد و گفت: تربیت ایشان در محضر بزرگانی چون میرزای شیرازی، فاضل اردکانی و سید محمد فشارکی، نمونه‌ای بی‌نظیر از پرورش یک عالم جامع‌الشرایط بود. ایشان حدود ۱۲ سال در سامرا از محضر بهترین اساتید زمان بهره برد.

ده نکته مدیریتی از سیره آیت‌الله حائری

وی به تشریح ده نکته کلیدی از سیره مدیریتی آیت‌الله حائری پرداخت و گفت: آیت‌الله حائری خود را از طلاب ممتاز نمی‌دانست. حتی ماهیانه ۵ تومان شهریه می‌گرفت و در امور معیشتی کاملاً مانند یک طلبه معمولی زندگی می‌کرد.

رئیس موسسه کتاب شناسی شیعه گفت: ایشان تمام وجوهات را صرف طلاب می‌کرد تا جایی که پس از ارتحالش، خانواده‌اش در تنگدستی به سر می‌بردند. صورت‌برداری از اموال ایشان نشان می‌دهد با وجود داشتن پول، آن را برای طلاب نگاه می‌داشت.

حجت‌الاسلام مختاری افزود: در سیل سال ۱۳۵۳ قمری قم که حدود ۱۰۰۰ خانه ویران شد، آیت‌الله حائری ۷۰ هزار تومان جمع‌آوری کرد و خود متکفل بازسازی شد، در حالی که رضاشاه فقط ۱۰ هزار تومان کمک کرد.

استاد حوزه بیان کرد: ایشان به جای افزایش حجم آثار، بر غنای محتوایی تأکید داشت. حتی در تصحیح متون، یک کلمه اضافه را حذف می‌کرد تا بیت‌المال بی‌جهت هزینه کند. شخصاً به خوابگاه‌های طلاب سرکشی می‌کرد و از احوال طلاب جدیدالورود جویا می‌شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین مختاری ادامه داد: هیچ‌گاه از وجوهات برای چاپ آثار خود یا فرزندانش استفاده نکرد. با وجود مرجعیت، به پسرش توصیه کرد از آیت‌الله نائینی تقلید کند و خود را هم‌تراز او دانست.

وی اظهار کرد: روش تدریس ایشان چنان اثرگذار بود که در مدت کوتاه ۱۵ سال، شاگردانی مانند امام خمینی(ره) را تربیت کرد. تغییرات درس‌های ایشان که توسط آیت‌الله اراکی نوشته شده بود، ۷۰ سال بعد چاپ شد چون عجله‌ای در انتشار نداشت. در شرایط سخت سیاسی، با تدبیر خاصی هم حوزه را حفظ کرد و هم در مقابل سیاست‌های ضد دینی ایستاد.

این محقق حوزوی با اشاره به مشکلات فعلی حوزه‌ها تأکید کرد: امروز باید به دنبال کشف رموز موفقیت بزرگان مانند آیت‌الله حائری باشیم. ساده‌زیستی، نظارت مستقیم، تأکید بر کیفیت و مدیریت جهادی از جمله این رموز است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مختاری در پایان به معرفی کتاب خود درباره آیت‌الله حائری پرداخت: این کتاب با همکاری سید عباس رضوی تألیف شده و به بررسی جامع شخصیت و شیوه‌های مدیریتی مؤسس حوزه علمیه قم پرداخته است.